انرژی برق یکی از انرژیهایی است که به آسانی در کشورمان تولید نمیشود و با هزینه های بالایی همراه است. درحالی که از آن سو، وزارت نیرو برق را با قیمتی ارزان از نیروگاهها خریداری و دراختیار مصرف کنندگان نهایی قرار میدهد؛ به گونهای که ایران را جزو ارزانترین کشورها در زمینه قیمت برق خریداری شده از نیروگاهها قرار داده، در عین حال که قیمت خرید برق در بهار ۹۸ حدود ۳۰% پایینتر از بهار ۹۴ بوده است.از طرفی وزارت نیرو و دستگاههای بالادستی با وجود وعدههایی که طی سالها در زمینه صنعت نیروگاهی داده اند، اما آن گونه که باید به وعدهها عمل نکرده اند و صنعت نیروگاهی تبدیل به یکی از صنایع پر چالش شده به طوری که ورود سرمایه گذاران به این صنعت را کم رنگ کرده است.در این میان به گفته مدیرعامل شرکت تولید و مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر، اگر به این بخش نگاه درستی شود، میتواند در شرایط اقتصادی کنونی برای کشور ارزآوری خوبی به همراه داشته باشد.این مدیرعامل جوان براین باوراست، صنعت نیروگاهی نیاز به حمایت بیشتر دولت و از جمله وزارت نیرو دارد. به طوری که یکی از مهمترین چالشها در این صنعت قیمت بسیار پایین برق است که تاثیر بسیار زیادی بر کاهش سودآوری این صنعت دارد.فرصتی پیش آمد برای آگاهی از چالشها و چشم انداز صنعت نیروگاهی، پای صحبت محمد جعفری اناری، مدیرعامل شرکت تولید و مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر نشستیم.
پیشنیهای از تاسیس شرکت تولید ومدیریت نیروگاه زاگرس کوثر را بیان فرمایید.
شرکت تولید و مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر تابعه سازمان اقتصادی کوثر در سال ۱۳۹۴ تاسیس و از مهر ماه همان سال کار بهره برداری را به عهده گرفت. مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر با ۱۵۰ نفر پرسنل در کیلومتر ۲۵ جاده کرمانشاه-همدان احداث شده است. در عین حال که یکی از نیروگاههای برتر براساس شاخصهای وزارت نیرو در کشور به شمار میرود. یکی از شاخص ها، شاخص آمادگی به ظرفیت قابل تولید است که در این زمینه طی چند سال جایگاه اول را کسب نمود و از علل آن داشتن نیروهای جوان، تحصیلکرده ومتخصص است.
شایان توجه است که عملیات بهره برداری از نیروگاه در قالب یک شرکت انجام میشد که در سال ۹۶ بنا به الزامات وزارت نیرو به دو شرکت مالک و بهره بردار تفکیک شد. شرکت بهره بردار با عنوان شرکت مدیریت تولید برق زاگرس کوثر هم اکنون در حال بهره برداری از نیروگاه میباشد. نیروگاه ۴ واحد V۹۴.۲ ورژن ۵ که ظرفیت نامی هرکدام از واحدها (قدرت نامی) ۱۶۲ مگاوات است که توسط شرکت مپنا ساخته شده است.
چه میزان از تجهیزات وارداتی و چه میزان ساخت داخل است؟ در مجموع چه مسایلی در نگهداری نیروگاه جزو موارد مهمی هستند، که باید به آنها توجه شود؟
چون نیروگاه توسط مپنا ساخته شد، براساس آنچه که مپنا اعلام کرد حدود ۸۵ درصد تجهیزات ساخت داخل و ۱۵ درصد وارداتی است و ما به عنوان کارفرما ۱۰۰ درصد تجهیزات را از مپنا گرفتیم. از طرفی باید اشاره کنم موضوع دیگر بحث هزینههای تعمیرات روتین و تعمیرات اساسی (اورهال) است، تعمیرات روتین و بازدیدهای دورهای طی برنامه ریزی صورت میگیرد و تعمیرات اساسی براساس ساعت کارکرد هر واحد انجام میشود. به عبارتی برای هر ۳۳ هزار ساعت کارکرد واحدها، یک اورهال (تعمیر اساسی) انجام میشود. در سالهای ۹۴ و ۹۵ برای کلیه ۴ واحد نیروگاه تعمیرات اساسی ۳۳ هزارساعت انجام شد و در سال ۹۸ برای یکی از واحدها اور هال ۶۶ هزار ساعت کارکرد انجام خواهد شد و برای سه واحد دیگر هم طی سال ۹۹ این کار صورت میگیرد.
همچنین در زمینه تجهیزات یکی از مهمترین قطعات پرههای توربین هاست که ازلحاظ ریالی حایز اهمیت است، به جز تامین قطعات، موضوع اجرا هم مسالهای مهم است در بخش تامین قطعات حدود چهار، پنج شرکت مختلف از جمله مپنا و تعمیرات نیروگاهی و چند شرکت خصوصی در این زمینه فعالیت میکنند و بیش از ۱۰ شرکت درزمینه اجرای تعمیرات اساسی فعالیت دارند که با مناقصهای که انجام میدهیم، شرکت مربوطه را انتخاب میکنیم.
با توجه برگزاری مزایده زمینی که چندی پیش انجام شد، این مزایده در چه راستایی و با چه هدفی بوده است؟
براساس قانون بودجه سال ۹۷ که اعلام شد تهاتر بین شرکتهایی که از دولت طلب دارند و شرکتهایی که به بانکها و دولت بدهکارند، میتواند انجام شود؛ از جمله شرکتهایی هستند که طلبهای بسیار سنگینی از دولت دارند، شرکت ما هم با طلبی به میزان ۴۲۵۷ میلیارد ریال از این قانون بهره برده و براساس این قانون که اشاره کردم مبلغ ۶۵۰ میلیارد ریال بدهی شرکت خاوردشت (یکی از شرکتهای زیر مجموعه سازمان اقتصادی کوثر) به بانک را تهاتر کردیم و از این طریق هم طلب ما کم شد وهم بدهی خاوردشت به بانک کاهش یافت. خاور دشت برای این که با شرکت زاگرس کوثر تسویه حساب کند یک سری املاک و ساختمان داشت واگذار کرد به طوری که از بین حدود نزدیک ۲۰ فقره املاک و دارایی، دو قطعه زمین به متراژ ۴۵۰۰۰ و ۴۲۵۰۰ مترمربع را به صورت تهاتر خریدیم و به مزایده گذاشتیم و طی مزایدهای که برگزار شد، میزان سود دریافتی حاصل از مزایده ۳۵ میلیارد ریال (با ۱۰ درصد بیشتر از قیمت خرید فروخته شده)، دریافت و جزو سود غیرعملیاتی قرار گرفت که میتواند خبر خوبی برای سهامداران باشد.
به نظر شما صنعت نیروگاهی با چه چالشهایی روبرو است؟
مهمترین چالش در صنعت نیروگاهی پایین بودن نرخ خرید برق است. این درحالی است که علی رغم افزایش تورم و جهش ارزی اخیر که موجب افزایش چندین برابری هزینههای نیروگاهها شد، هیچ افزایشی در نرخ برق از سال ۹۳ تا امروز نداشته ایم.
برق ایران با نرخ ۰.۵ سنت به ازای هر کیلووات، ارزانترین نرخ در دنیا را دارد. این در حالی است که برق تا ۲۰ سنت در دنیا فروخته میشود.
علاوه بر مساله پایین بودن نرخ، مساله دوم عدم وصول مطالبات و عدم وجود یک مرکز رگلاتوری مستقل است. در حال حاضر هیات تنظیم بازار زیر نظر وزارت نیرو این کار را انجام میدهد و بخش خصوصی هیچ نقشی در تنظیم مقررات و رگولاتوری ندارد. درحالی که ۵۷ درصد برق توسط بخش خصوصی تولید میشود.
مساله دیگر عدم رعایت قوانین و مقررات توسط وزرات نیرو است؛ مثلا باید قیمت آمادگی هر سال افزایش یابد، اما از سال ۹۳ قیمت آمادگی تغییری نکرده است.
تغییرات قوانین و مقررات از دیگر مسایل است. در سال ۹۴ مجوز فروش دوجانبه صادر شد و برخی نیروگاهها در این زمینه وارد شدند، اما بعد از مدتی جلوی آنها گرفته شد؛ اما به تازگی با توجه به نرخ ترانزیت، مجدد مجوز فروش دوجانبه به راه افتاده است، در واقع یکی از چالشهای این صنعت این است که وزارت نیرو راسا اقدام به وضع قانون میکند و ویا جلوی قانونی را میگیرد.
آیا قرار است امسال افزایش قیمت برق صورت گیرد؟ زمانی از سوی وزارت نیرو مشخص شده است؟
وزارت نیرو درتلاش است تا امسال قیمت برق را افزایش دهد، اما هنوز زمان آن مشخص نیست. البته امیدواریم تا پایان سال این اتفاق بیفتد. چراکه با وجود قیمتهای پایین که درحال حاضر است، سرمایه گذاری و سودآوری در این صنعت بسیار کاهش یافته است.
روند حضور شرکت نیروگاهی زاگرس کوثر در بازار سرمایه چگونه بود؟
براساس سیاست های بالا دستی باید سهام شرکتهای سازمان اقتصادی کوثر در بورس عرضه شوند و در ابتدای سال ۹۷ اقدامات مربوطه و پذیرش ابتدایی در بهار ۹۷ انجام شد و در پاییز پذیرش صورت گرفت و نماد «بزاگرس» درج شد و اسفند ۹۷، ۵ درصد سهام شرکت عرضه اولیه شد. با توجه به سرمایه شرکت یعنی ۳ میلیارد سهم و مبلغ ۳۰۰ میلیارد تومان، عرضه ۱۵۰ میلیون سهم با قیمت اولیه ۱۵۰ تومان انجام شد؛ که درحال حاضر قیمت سهام شرکت بالای ۵۰۰ تومان است به طوری که افزایش بیش از ۳ برابری در قیمت سهام داشته ایم. اما باید اشاره کنم این صنعت با توجه به هزینه ساخت نیروگاه، صنعتی پر هزینه است. برای مثال اگر بخواهیم ۴ واحدی را که شرکت دارد، درحال حاضر بسازیم حدود ۲۵۰ میلیون یورو هزینه لازم است.
در عین حال که در بازار سرمایه، این صنعت از قیمت ارزش جایگزینی بالایی برخوردار است، اما صنعت، چون از سال ۹۳ افزایش قیمت نرخ برق نداشته است قیمت فروش و p/e و میزان سود در سطح پایینی قرار دارد. البته اگر قیمتها افزایش یابد، صنعتی بسیار سودده خواهد بود.
از سویی با توجه به سیاست سازمان اقتصادی کوثر قرار است میزان شناوری سهام که ۵ درصد است، افزایش یابد و در صدد هستیم تا افزایش شناوری را به ۱۰ درصد برسانیم.
آیا افزایش سرمایه درستور کار دارید؟ از چه منابعی خواهد بود؟
بله، با توجه به اینکه هیات مدیره این موضوع را مصوب کرده، قرار است افزایش سرمایه را داشته باشیم؛ افزایش سرمایه به میزان ۱۰۰ درصد سرمایه فعلی (۳۰۰۰ میلیارد ریال) از محل مطالبات حال شده سهامدار و آورده نقدی انجام میشود.
در خصوص تامین سرمایه چه روشی را مد نظر دارید؟ از ابزارهای مالی بازار سرمایه بهره میبرید؟
با توجه به اینکه تامین سرمایه اقدامی زمان بر همراه با نرخ بالاست از این رو قرار است بخشی را از طریق سلف یا ابزارهای دیگر بورس و بخشی دیگر را هم از طریق بانک و یا صندوق پروژه طرح توسعه انجام دهیم والبته تمام این موارد درحال بررسی هستند تا با توجه به شرایط شرکت گزینهای (هایی) انتخاب شوند.
در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر هم طرحهایی دارید، در این خصوص بیشتر توضیح دهید
از آنجایی که شرکت تنها دربخش انرژی حرارتی فعالیت نمیکند، در بخش انرژیهای نو و تجدیدپذیرهم وارد شده ایم، که در این یخش اولین پروژه نیروگاه بیوگازدامی در کشور را داریم و با توجه به مناقصه که اطلاعیه اش هم درکدال آورده شده است، پس از مشخص شدن برنده مناقصه، این پروژه آغاز میشود و محل انجام پروژه در استان قزوین منطقهای به نام شریف آباد خواهد بود. البته برای این طرح نیاز به تامین مالی د اریم که با بررسیهای که انجام میشود بخشی از طریق تسهیلات بانکی و بخشی هم توسط ابزارهای مالی بورس صورت میگیرد.
آیا شرکت در زمینه صادرات برق هم فعالیت دارد؟
باید اشاره کنم که وزرات نیرو مالک شبکه برقی کشور است و از طرفی به شرکتها اجازه صادرات را نمیدهد. در این خصوص از وزارت نیرو درخواست کرده ایم تا مجوز صادرات را اخذ کنیم، اما تا کنون این امر میسر نشده است. در عین حال که تا کنون دلیلی برای ندادن مجوز هم از سوی وزارت نیرو اعلام نشده است. با وجودی که پیشتر شرکتهایی مجوز صادرات را دریافت کرده اند، اما درحال حاضر این مجوز به دلایلی که از طرف وزارت نیرو هم گفته نشده است، داده نمیشود.
از سویی شرکتهایی هم که قبلا مجوز گرفته اند اجازه صادرات ندارند و کل صادرات توسط وزارت نیرو انجام میشود. البته نکتهای هم است وزارت نیرو مشکلاتی در زمینه وصول مطالبات برق صادراتی دارد که هنوز بخشی از مطالبات صورت نگرفته است و این مطالبات از کشورهایی مثل عراق، پاکستان و افغانستان است. درحالی که صادرات برق همچنان در حال انجام است، اما از آن طرف زمان وصول مطالبات طولانی شده است.
خصوصی سازی صنعت نیروگاهی کشور درچه وضعیتی قرار دارد؟ درحال حاضر چند درصد نیروگاههای کشور دست بخش خصوصی است؟
با توجه به اسناد بالادستی قرار براین بوده تا صنعت برق خصوصی شود، به طوریکه طی سالها قراربود ۸۰ درصد نیروگاهها توسط بخش خصوصی و ۲۰ درصد توسط دولت اداره شود.
با وجود خصوصی شدن ۵۰ درصد نیروگاهها، اما این مساله متوقف شد. از طرفی با اینکه ۵۰ درصد نیروگاه ه در دست بخش خصوصی است، میزان تولیدی که توسط خصوصیها انجا م میشود ۵۷ درصد و ۴۳ درصد تولید باقیماند ه مربوط به بخش دولتی است.
از آنجایی که بخش خصوصی دارای بهره روی، راندمان بهتر و چابکی خاصی است و از سویی اگر قیمت برق افزایش یابد و در پی آن اقتصاد این صنعت خوب شود، بسیاری از شرکتها راغب خواهند شد تا نیروگاه جدید بسازند و یا بخش گازی شان به سیکل ترکیبی تبدیل کنند.
در خصوص طرحهای توسعهای توضیح دهید و اینکه چه طرحهایی در دستورکار دارید؟
به دلیل اینکه اگر نیروگاه تنها دارای بخش گازی باشد راندمان اش پایین است، باید بخش سیکل ترکیبی به آن افزوده شود، از این رو شرکت ما هم در این زمینه برنامههایی دارد، برای مثال واحدهای نیروگاهی شرکت دارای راندمان ۳۴ درصد است در حالی که اگر سیکل ترکیبی اضافه شود راندمان به حدود ۵۰ درصد میرسد؛ یعنی ۵۰ درصد تولید برق بالا میرود، بدون اینکه سوختی مصرف شود. واحدهای گازی که برق تولید میکنند هوای داغ با دمای ۵۲۰ درجه سانتیگراد در محیط منتشر میشود که این مساله به محیط زیست آسیب میزند درحالی که میتوان از این هوای گرم استفاده و آن را به برق تبدیل کرد.
از طرفی مجلس قانون رﻓﻊ ﻣﻮاﻧﻊ ﺗﻮﻟﯿﺪ رﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﯾﺮ را تصویب کرد که ماده ۱۲ در خصوص نیروگاهها است به طوریکه هر زمان سرمایه گذاری صورت گرفت و صرفه جویی در سوخت انجام شد، باید از محل صرفه جویی سوخت، کل سرمایه گذاری طرح بازپرداخت شود.
اینکه این قانون چند سال پیش توسط مجلس تصویب و ابلاغ هم شده است، اما هیچ نیروگاهی براساس این قانون قراردادی با وزارت نیرو نبسته است تا از محل صرفه جویی سوخت سرمایه گذاری طرحی را انجام دهد.
اما با این وجود شرکت ما، حدود ۴ سال دنبال طرح توسعهای بود و به طوری که شرکت تهران سمع اندیش به عنوان MC انتخاب شد و در ادامه در مناقصهای شرکت «مشانیر» به عنوان مشاور انتخاب شد، اما با قوانین و مقررات که وجود دارد هنوز نتوانسته ایم قرارداد با وزارت نیرو امضا کنیم. با اینکه اولین شرکت نیروگاهی براساس ماده ۱۲ قانون هستیم، اما در این خصوص به نتیجهای نرسیده ایم.
با افزایش قیمت ارز، اما همچنان قیمت خرید افزایش نیافته است و از طرفی یک دورهای طرحهای انرژیهای خورشیدی افزایش یافت، اما متوقف شد چرا که قیمت خرید این نوع انرژی مناسب نبود؛ درحالی که اگر قیمت مناسب باشد، به دلیل اینکه بستر خوبی در زمینه انرژی خورشیدی در کشور فراهم است میتواند زمینه ساز سرمایه گذاریها در این بخش باشد.
با توجه به صورتهای مالی در کدال، سود سه ماه اول امسال شرکت کاهش یافت، دلیل این کاهش چیست؟
این کاهش سود مربوط به تمام نیروگاه های برق حرارتی است و علت اش این بود که امسال برق آبیها افزایش تولید بیش از ۵۰۰ درصد داشته اند و از آن طرف در بخش برقهای حرارتی تولیدشان کم شد و به همین دلیل قیمت فروش هم کاهش یافت، که باعت شد میزان درآمد و سودآوری شان در سه ماه اول سال کم شود.
میزان سودآوری شرکت را نسبت به پارسال چگونه پیش بینی میکنید؟
میزان سودآوری تقریبا مانند پارسال است مگر اینکه افزایش قیمت اتفاق بیفتد، آنگاه سودآوری بیشتر میشود.
درباره وارد شدن صنعت بیت کوین (رمز ارزها) و استفاده از آن در صنعت نیروگاهی چه نظری دارید؟
طبق گزارشات وزارت نیرو حدود ۵۰ درصد ظرفیت تولید برق کشور در سال خالی است باید اشاره کنم که نمودار مصرف برق نمودار سینوسی است و عدد ثابتی ندارد در ۲۴ ساعت یک پیک روز و یک پیک شب داریم همچنین مصرف برق در طی سال در پیک تابستان بالاترین میزان و کمترین میزان در زمستان است از این رو در مقاطعی واحدها خاموشند و یا با ظرفیت کمتری کار میکنند. برای شرکت ما، در زمستان از ۴ واحد، ۳ واحد خاموش است و آن یک واحد هم با ظرفیت کمتر از ۱۰۰ درصد کار میکند.
به نظر بنده در این خصوص میتوان از بیت کوین استفاده کرد. بیت کوین یکی از رمز ارزهاست؛ سال پیش در بانک مرکزی بررسی شد، ولی چون قوانینی درباره اش وضع نشد، از آن استفاده نشد - چند هفته پیش هیات وزیران قانونی مصوب کرد و به وزارت صمت اعلام کرد تا مجوزهای مربوط به آن را صادر کند وزارت صمت در حال تدوین دستورالعمل برای دادن مجوز رمزارزها میباشد. درحالی که بیت کوین میتواند نقش مهمی در صنعت برق داشته باشد؛ چراکه اولا صنعتی است که برق مداومی را مصرف میکند دوم اینکه در زمان پیک مصرف میتوان ماینرها را خاموش کرد و مشکلی برای شبکه برق ایجاد نشود.
همچنین رمز ارزها برای دورزدن تحریمها، افزایش درآمد کشور مفید است در عین حال که یک فناوری جدید هم محسوب میشود و ازطرفی ظرفیت خالی صنعت برق میتواند به صنعت بیت کوین اختصاص یابد.
البته ما درا ین زمینه با سندیکای تولیدکنندگان برق اقداماتی انجام داده ایم و درحال مذاکره با وزارت نیرو هستیم تا مجوز بیت کوین در نیروگاههااخذ شود. ایجاد مزارع استخراج در نیروگاهها باعث میشود از شبکه برق استفاده نشده و همچنین تلفات برق نداشته باشد و همچنین وزارت نیرو میتواند نظارت کامل بر نحوه مصرف برق در نیروگاهها داشته باشد و این امر باعث سودآوری و توسعه نیروگاهها میشود.
یکی از پروژههای شرکت، پروژه «مدیا» است، درباره این پروژه توضیح دهید
پروژه مدیا یکی از پروژههایی است که زمستان پارسال آغاز شد و در بهار امسال به بهره برداری تجاری رسید. از تعداد نیروگاههایی که پارسال پروژه مدیا را شروع کردند ما اولین نیروگاهی بودیم که به بهره برداری تجاری رسیدیم.
اما پروژه مدیا چیست، به زبان ساده یک کولر آبی بزرگ است که تبخیر آب باعث خنک کردن هوای ورودی به کمپرسور میشود که باعث شده تا ۲۰ درجه هوا را خنک شده و به دنبال آن ظرفیت افزایش مییابد. با اجرای این پروژه توانستیم تا ۱۵ درصد توان واحدها رابالا ببریم که میتواند برای تابستان که مصرف بالاست نقش مهمی د اشته باشد و از میزان خاموشیها بکاهد.
چشم انداز صنعت نیروگاهی کشور را چگونه میبینید؟
به نظربنده اگر اقتصاد صنعت نیروگاهی به سمت درست و رقابتی برود، میتواند صنعت سودآوری باشد. از طرفی کشور دارای منابع گازی است و میتوان گاز را به برق تبدیل و با ارزش افزوده بالاتری آن را صادر کند.
همچنین نکتهای است، چون برق را نمیتوان ذخیره کرد، اما اگر به ارز دیجیتال تبدیل شود میتوان از ظرفیتهای خالی آن بهره برد و اگر به سمت رقابتی برود و مسایل مربوط به رگلاتوری به درستی انجام شود آینده این صنعت را بسیار خوب پیش بینی میکنم. از طرفی برای این که اشتغال زایی و سرمایه گذاری بیشتری صورت گیرد باید قوانین در جهت حمایت این موارد وضع شود.
انتهای پیام /